Chúa nhật 19 Thường niên năm C (Lc 12,32-48)

Anh em cũng vậy, hãy sẵn sàng.

Bài đọc 1: Kn 18, 6-9

Chúa dùng hình phạt giáng xuống đối phương, để làm cho chúng con được rạng rỡ.

Bài trích sách Khôn ngoan.

⁶Lạy Chúa,
đêm vượt qua đã được báo trước cho cha ông chúng con,
để khi biết chắc lời hứa mình tin là lời hứa nào,
các ngài thêm can đảm.
⁷Dân Chúa đã trông đợi đêm ấy
như đêm cứu thoát người chính trực và tiêu diệt kẻ địch thù.
⁸Quả vậy, Chúa dùng hình phạt giáng xuống đối phương
để làm cho chúng con được rạng rỡ
và kêu gọi chúng con đến với Ngài.
⁹Con lành cháu thánh của những người lương thiện
âm thầm dâng lễ tế trong nhà.
Họ đồng tâm nhất trí về luật sau đây của Thiên Chúa
là trong dân thánh, có phúc cùng hưởng, có hoạ cùng chia.
Và ngay từ bấy giờ,
họ đã xướng lên những bài ca do cha ông truyền lại.
 

Đáp ca: Tv 32, 1 và 12.18-19.20 và 22 (Đ. c.12b)

Đ.Hạnh phúc thay dân nào
Chúa chọn làm gia nghiệp.

¹Người công chính, hãy reo hò mừng Chúa,
kẻ ngay lành, nào cất tiếng ngợi khen.¹²Hạnh phúc thay quốc gia
được Chúa làm Chúa Tể,
hạnh phúc thay dân nào
Người chọn làm gia nghiệp.

Đ.Hạnh phúc thay dân nào
Chúa chọn làm gia nghiệp.

¹⁸Chúa để mắt trông nom người kính sợ Chúa,
kẻ trông cậy vào lòng Chúa yêu thương, ¹⁹hầu cứu họ khỏi tay thần chết
và nuôi sống trong buổi cơ hàn.

Đ.Hạnh phúc thay dân nào
Chúa chọn làm gia nghiệp.

²⁰Tâm hồn chúng tôi đợi trông Chúa,
bởi Người luôn che chở phù trì.²²Xin đổ tình thương xuống chúng con, lạy Chúa,
như chúng con hằng trông cậy nơi Ngài.

Đ.Hạnh phúc thay dân nào
Chúa chọn làm gia nghiệp.

Bài đọc 2: Hr 11, 1-2.8-19

Ông Áp-ra-ham trông đợi một thành có nền móng do chính Thiên Chúa vẽ mẫu và xây dựng.

Bài trích thư gửi tín hữu Híp-ri.

¹ Thưa anh em, đức tin là bảo đảm cho những điều ta hy vọng, là bằng chứng cho những điều ta không thấy. ² Nhờ đức tin ấy, các tiền nhân đã được Thiên Chúa chứng giám.

⁸ Nhờ đức tin, ông Áp-ra-ham đã vâng nghe tiếng Chúa gọi mà ra đi đến một nơi ông sẽ được lãnh nhận làm gia nghiệp. Ông đã ra đi mà không biết mình đi đâu. ⁹ Nhờ đức tin, ông đã tới cư ngụ tại Đất Hứa như tại một nơi đất khách, ông sống trong lều cũng như ông I-xa-ác và ông Gia-cóp là những người đồng thừa kế cùng một lời hứa, ¹⁰ vì ông trông đợi một thành có nền móng do chính Thiên Chúa vẽ mẫu và xây dựng. ¹¹ Nhờ đức tin, cả bà Xa-ra vốn hiếm muộn, cũng đã có thể thụ thai và sinh con nối dòng vào lúc tuổi đã cao, vì bà tin rằng Đấng đã hứa là Đấng trung tín. ¹² Bởi vậy, do một người duy nhất, một người kể như chết rồi mà đã sinh ra một dòng dõi nhiều như sao trời cát biển, không tài nào đếm được. ¹³ Tất cả các ngài đã chết, lúc vẫn còn tin như vậy, mặc dù chưa được hưởng các điều Thiên Chúa hứa; nhưng từ xa các ngài đã thấy và đón chào các điều ấy, cùng xưng mình là ngoại kiều, là lữ khách trên mặt đất. ¹⁴ Những người nói như vậy cho thấy là họ đang đi tìm một quê hương. ¹⁵ Và nếu quả thật họ còn nhớ tới quê hương mình đã bỏ ra đi, thì họ vẫn có cơ hội trở về. ¹⁶ Nhưng thực ra các ngài mong ước một quê hương tốt đẹp hơn, đó là quê hương trên trời. Bởi vậy, Thiên Chúa đã không hổ thẹn để cho các ngài gọi mình là Thiên Chúa của các ngài, vì Người đã chuẩn bị một thành cho các ngài.

¹⁷ Nhờ đức tin, khi bị thử thách, ông Áp-ra-ham đã hiến tế I-xa-ác; dù đã nhận được lời hứa, ông vẫn hiến tế người con một. ¹⁸ Về người con này, Thiên Chúa đã phán bảo: Chính do I-xa-ác mà sẽ có một dòng dõi mang tên ngươi. ¹⁹ Quả thật, ông Áp-ra-ham nghĩ rằng Thiên Chúa có quyền năng cho người chết trỗi dậy. Rốt cuộc, ông đã nhận lại người con ấy như là một biểu tượng.

Tin mừng: Lc 12, 32-48

³² Khi ấy, Đức Giê-su nói với các môn đệ rằng: “Hỡi đoàn chiên nhỏ bé, đừng sợ, vì Cha anh em đã vui lòng ban Nước của Người cho anh em.

³³ “Hãy bán tài sản của mình đi mà bố thí. Hãy sắm lấy những túi tiền không hề cũ rách, một kho tàng không thể hao hụt ở trên trời, nơi kẻ trộm không bén mảng, mối mọt không đục phá.

³⁴ Vì kho tàng của anh em ở đâu, thì lòng anh em ở đó.

³⁵ “Anh em hãy thắt lưng cho gọn, thắp đèn cho sẵn.

³⁶ Hãy làm như những người đợi chủ đi ăn cưới về, để khi chủ vừa về tới và gõ cửa, là mở ngay.

³⁷ Khi chủ về mà thấy những đầy tớ ấy đang tỉnh thức, thì thật là phúc cho họ. Thầy bảo thật anh em: chủ sẽ thắt lưng, đưa họ vào bàn ăn, và đến bên từng người mà phục vụ.

³⁸ Nếu canh hai hoặc canh ba ông chủ mới về, mà còn thấy họ tỉnh thức như vậy, thì thật là phúc cho họ.

³⁹ Anh em hãy biết điều này: nếu chủ nhà biết giờ nào kẻ trộm đến, hẳn ông đã không để nó khoét vách nhà mình đâu.

⁴⁰ Anh em cũng vậy, hãy sẵn sàng, vì chính giờ phút anh em không ngờ, thì Con Người sẽ đến.”

⁴¹ Bấy giờ ông Phê-rô hỏi: “Lạy Chúa, Chúa nói dụ ngôn này cho chúng con hay cho tất cả mọi người?”

⁴² Chúa đáp: “Vậy thì ai là người quản gia trung tín, khôn ngoan, mà ông chủ sẽ đặt lên coi sóc kẻ ăn người ở, để cấp phát phần thóc gạo đúng giờ đúng lúc?

⁴³ Khi chủ về mà thấy đầy tớ ấy đang làm như vậy, thì thật là phúc cho anh ta.

⁴⁴ Thầy bảo thật anh em, ông sẽ đặt anh ta lên coi sóc tất cả tài sản của mình.

⁴⁵ Nhưng nếu người đầy tớ ấy nghĩ bụng: ‘Còn lâu chủ ta mới về’, và bắt đầu đánh đập tôi trai tớ gái và chè chén say sưa, ⁴⁶ chủ của tên đầy tớ ấy sẽ đến vào ngày hắn không ngờ, vào giờ hắn không biết, và ông sẽ loại hắn ra, bắt phải chung số phận với những tên thất tín.

⁴⁷ “Đầy tớ nào đã biết ý chủ mà không chuẩn bị sẵn sàng, hoặc không làm theo ý chủ, thì sẽ bị đòn nhiều.

⁴⁸ Còn kẻ không biết ý chủ mà làm những chuyện đáng phạt, thì sẽ bị đòn ít. Hễ ai đã được cho nhiều thì sẽ bị đòi nhiều, và ai được giao phó nhiều thì sẽ bị đòi hỏi nhiều hơn.”

1. Suy niệm (TGM Giuse Nguyễn Năng)

Suy niệm: Ðức Giêsu khuyên các môn đệ phải trong tư thế chuẩn bị sẵn sàng để đón Chúa trở lại. Và Người cũng đang nói với chúng ta hôm nay. Cuộc sống hiện tại bị chi phối bởi lo lắng áo cơm, tiền tài danh vọng... để làm cho chúng ta mất sự khôn ngoan, quên tỉnh thức, không lo lắng cho cuộc sống vĩnh cửu Thật vô phúc, khờ dại và đáng tiếc!

Cầu nguyện: Lạy Chúa Giêsu, xin giúp chúng con luôn biết chuẩn bị sẵn sàng đón chờ ngày Chúa quang lâm, bằng niềm tin vững mạnh vào Chúa, bằng tình yêu chan hòa với anh chị em chúng con. Chỉ trong niềm tin yêu, phó thác, chúng con mới có được sự khôn ngoan đích thực và an bình, để trình diện với Chúa trong ngày sau hết. Amen.

Ghi nhớ: “Các con hãy sẵn sàng”.

2. Suy niệm (Lm. Carôlô Hồ Bạc Xái)

Từ chìa khóa của đoạn Phúc Âm này là “Tỉnh thức”. Chúa Giêsu dùng 2 dụ ngôn để minh họa bài học tỉnh thức:

a/ Dụ ngôn người đầy tớ: Tỉnh thức như một người đầy tớ đang đợi chủ đi ăn cưới không biết sẽ về lúc nào (Tiệc cưới ở do thái kéo dài không biết đến bao giờ mới kết thúc, có khi kết thúc buổi chiều, có khi mãi tới nửa đêm hay muộn hơn nữa). Người đầy tớ ấy “thắt lưng cho gọn” (tư thế sẵn sàng làm việc), và “thắp đền cho sẵn” (để khi chủ về thấy lối mà vào nhà. Tư thế sẵn sàng phục vụ). Nếu biết rõ lúc nào chủ về thi dễ hơn nhiều, vì chỉ cần chờ gần tới lúc đó mới thắt lưng và thắp đèn. Nhưng vì không biết chừng nào chủ về nên phải sẵn sàng luôn. Vừa nghe thấy một tín hiệu nhỏ cho biết chủ sắp về tới là mau mắn làm việc và phục vụ ngay. Như thế tỉnh thức đi kèm với sẵn sàng và nhanh nhạy.

- Tỉnh thức để làm gì? Dụ ngôn nói “để đợi chủ về”. Nghĩa đầu tiên là đợi chờ ngày Chúa Giêsu lại đến; nghĩa thứ hai là ngày chết của mỗi người; nghĩa thứ ba là những lúc Chúa đến viếng thăm ban ơn cho ta. Trong cả 3 trường hợp ấy, chỉ có ai tỉnh thức, sẵn sàng và nhanh nhạy mới gặp được Chúa và được Chúa thưởng.

b/ Dụ ngôn quản gia trung thành (41-48): dụ ngôn này nói riêng cho những người có trách nhiệm lãnh đạo. Luca dùng hay dùng danh từ “quản lý” để chỉ những kẻ lãnh đạo (x. 16, 1.3.8). Người lãnh đạo được Thiên Chúa giao coi sóc giáo đoàn phải trung thành phục vụ mọi người cho tới khi Chúa Quang lâm. Khi đó người ấy sẽ được trọng thưởng. Trái lại nếu nghĩ rằng Chúa chậm Quang lâm để rồi lạm dụng chức vụ để lo cho bản thân (ăn uống lu bù) và ngược đãi kẻ khác (đánh đập tôi trai tớ gái) thì khi đến Ngày Quang lâm sẽ bị trừng phạt nặng. Chúc vụ càng cao thì hình phạt càng nặng. Ý chính là trung thành trong nhiệm vụ được giao.

Cầu nguyện:

Lạy Chúa Giêsu Thánh Thể,

Giữa mênh mông cuộc đời đầy những thách đố khắt khe, xin đốt lên trong hồn con một niềm tin vững vàng như Đức Tin của các tổ phụ. Để dẫu qua bao thăng trầm của cuộc sống, những cọ sát đau thương của phận người, con vẫn một niềm cậy tin nơi Chúa.

Xin cho con Đức Tin bằng hạt cải, để con làm bật rễ khỏi lòng con những ích kỷ khép kín, những ràng buộc về của cải vật chất, để con không ngừng mến yêu và phục vụ anh em, như con đang yêu mến và phục vụ chính Chúa. Vì chỉ khi quảng đại cho đi, con mới được lãnh nhận dồi dào.

Chớ gì, lúc hoàng hôn cuộc đời đổ bóng xuống thân con, tai con được nghe lời dịu êm của Chúa: ”Hỡi tôi tớ tốt lành và trung tín, hãy vào hưởng sự vui mừng của chủ ngươi...Vì xưa Ta đói, Ta khát, Ta trần truồng, Ta đau yếu... ngươi đã...” (Mt 25).

Lạy Chúa, xin cho con sống mãi Đức Tin ấy. Amen.

3. Suy niệm (Lm. Giuse Đinh Lập Liễm)

HÃY TỈNH THỨC VÀ SẴN SÀNG

A. DẪN NHẬP

“Tỉnh thức” là hệ luận cần rút ra khi được Lời Chúa tuần trước dạy rằng mọi sự ở trần gian này đều là phù vân, tạm bợ, chỉ là những phương tiện để con người kiến tạo cho mình cuộc sống đời đời. Ai cũng phải công nhận, cuộc sống của con người thật bấp bênh. Nhiều thi sĩ Việt nam đã diễn tả tư tưởng ấy trong thơ văn, như “Ôi nhân sinh là thế đấy! Như bóng đèn, như mây nổi, như gió thổi, như chiêm bao!” (Nguyễn Công Trứ). Cho nên Lời Chúa hôm nay thúc bách chúng ta đừng coi thường chân lý nền tảng này: “Hãy tỉnh thức! Hãy sẵn sàng!”.

Trong bài Tin mừng hôm nay, thánh Luca đã thu góp lại một số dụ ngôn của Đức Giêsu nói về việc phải “tỉnh thức”. Đức Giêsu loan báo cho các môn đệ biết: Ngài sẽ trở lại trong ngày quang lâm. Hãy chờ đợi ngày đó. Đồng thời Ngài cũng sẽ đến với từng người khi gọi họ ra đi khỏi đời này, và ngày đó còn được giữ bí mật, nhưng chắc chắn phải đến. Ngày con người phải ra đi khỏi đời này là một bất ngờ như việc kẻ trộm đến lúc chủ nhà đang ngủ say. Ai cũng phải chịu nhận sự bất ngờ ấy, vì như người ta thường nói: “Sinh hữu hạn, tử bất kỳ”.

Đáp lại lời Chúa gọi trong Tin mừng hôm nay, mỗi người chúng ta phải có thái độ nào? Chúng ta phải tỉnh thức và sẵn sàng chờ đợi Chúa đến. Chúa sẽ đến với chúng ta trong ngày sau hết của đời mình vào một thời gian nào không ai biết, nhưng có một điều quan trọng là chúng ta phải “thắt lưng và cầm đèn cháy sáng trong tay” khi Chúa đến. Tỉnh thức và sẵn sàng ở đây phải có tính cách tích cực, nghĩa là không phải cứ ngồi đấy mà chờ hay không ngủ, hoặc ăn không ngồi rồi, nhưng tỉnh thức ở đây là tư thế của một người đang làm việc với ý thức rằng mình đang đợi Chúa đến. Phúc cho chúng ta, nếu Chúa đến trong lúc chúng ta đang làm việc thì Chúa sẽ thưởng công bội hậu như ông chủ đặt đứa đầy tớ trung thành vào bàn ăn và hầu hạ nó.

B. TÌM HIỂU LỜI CHÚA.

+ Bài đọc 1: Kn 18, 6-9

Sách Khôn ngoan được viết vào thế kỷ I trước công nguyên. Có lẽ tác giả viết sách này trong lúc dân Do thái ở bên Ai cập đang cử hành lễ Vượt Qua trong cảnh lưu đày. Theo yêu cầu của những người Do thái di tản (diaspora), tác giả nhắc lại cho họ một biến cố vĩ đại, đó là việc Thiên Chúa giải phóng dân Ngài khỏi ách nô lệ Ai cập và chọn họ làm dân riêng. Đây là một kỷ niệm sâu đậm trong tâm khảm người Do thái.

Trong bài đọc 1 hôm nay, tác giả sách Khôn ngoan khuyên họ hãy sống xứng đáng là con cháu của thế hệ đã xuất hành khỏi Ai cập, bằng cách tin tưởng vào những lời hứa của Thiên Chúa.

+ Bài đọc 2: Dt 11,1-2.8-9

Đức tin chính là “bảo đảm cho những điều ta hy vọng”, là bằng chứng cho những điều ta không thấy. Đức tin của tổ phụ Abraham là gương mẫu cho chúng ta. Tin là đi trong đêm tối nhưng đầy tin cậy và kiên nhẫn trong chờ đợi.

Do lòng tin vào lời Chúa hứa mà tổ phụ Abraham đã rời bỏ quê hương xứ sở, ra đi mà không cần biết trước sẽ đi tới đâu. Đã có Chúa dẫn dắt. Và cũng do lòng tin, Abraham đã dám tế lễ con mình cho Chúa trong tuổi già của mình mà không nghĩ gì đến lời hứa của Chúa sẽ thực hiện ra sao.

+ Bài Tin mừng: Lc 12,32-48

Thánh Luca tập hợp ở đây một loạt những yếu tố có gốc gác khác nhau, nhưng chủ đề cũng chỉ là tỉnh thức và sẵn sàng. Ta chú ý đến hai dụ ngôn chính:

a) Dụ ngôn người đầy tớ: Công việc của người đầy tớ là phải sẵn sàng chờ ông chủ đi ăn cưới về, đó là “thắt lưng cho gọn” và “thắp đèn cho sẵn”, vì không biết giờ nào chủ mới về. Tư thế đó đòi người đầy tớ khi vừa nghe thấy một tín hiệu nhỏ báo hiệu ông chủ về thì phải mau mắn phục vụ ngay. Như thế, tỉnh thức đi kèm với sẵn sàng và nhanh nhạy.

b) Dụ ngôn người quản lý: Thánh Luca muốn dùng từ “Người quản lý” để chỉ những người lãnh đạo. Những người được TC giao coi sóc giáo đoàn phải trung thành phục vụ mọi người cho tới khi Chúa quang lâm. Khi Chúa đến, những người đang phục vụ tốt sẽ được trọng thưởng; trái lại, những người lãnh đạo lơ là và biếng nhác trong việc phục vụ sẽ bị trừng phạt. Chức vụ càng cao thì hình phạt càng nặng. Ý chính của dụ ngôn này là trung thành trong nhiệm vụ được giao phó.

C. THỰC HÀNH LỜI CHÚA: Hãy tỉnh thức và sẵn sàng

I. ĐIỀU CHÚA MUỐN DẠY HÔM NAY

1. Phải biết sống siêu thoát

Đức Giêsu gọi nhóm Mười hai là “đoàn chiên bé nhỏ” bởi vì các ông chỉ là số ít, lại không có địa vị trong xã hội và sống khó nghèo, như đàn chiên giữa sói rừng, đang khi những kẻ chống đối vừa đông lại vừa mạnh. Đức Giêsu có ý động viện họ can đảm trước những khó khăn đang chờ trước mặt, nên Chúa mới gọi họ bằng một từ ngữ thân thương “Đoàn chiên bé nhỏ”.

Nhân dịp, Đức Giêsu còn nhắc đến ý tưởng của Chúa nhật tuần trước: Muốn làm môn đệ phải sống siêu thoát, biết chia sẻ cho người khác. Chúa động viên các ông khi đang tích trữ làm giàu vật chất, phải biết làm giàu trước mặt Thiên Chúa nữa. Hãy sắm cho mình một kho tàng trên trời được tích trữ bằng những việc lành, bằng cách bố thí những gì mình có.

Truyện: Cái lợi của tiền bạc

Một người có ba người bạn. Lúc bình an thì hai người bạn đầu rất là thân thiết, còn người bạn thứ ba thì giao tình sơ sài lạnh nhạt. Chẳng may, ông ta bị bắt và bị đem ra toà xử tội. Ông liền xin ba người bạn đi theo để biện hộ cho mình. Nhưng người thứ nhất từ chối viện cớ bận việc không đi được. Người thứ hai bằng lòng đi đến toà án, nhưng không dám vào trong. Chỉ có người bạn thứ ba, mặc dầu không được ông ta quí lắm, lại tỏ ra trung tín và can đảm, vào tận toà án, hăng hái biện hộ cho ông ta đến nỗi không những trắng án mà còn được ân thưởng nữa.

Câu chuyện giúp chúng ta nhận ra rằng: người bạn thứ nhất của con người là tiền vì lúc còn sống ai cũng o bế nó, nhưng khi ta chết, nó liền bỏ rơi ta ngay và nếu nó có thương hại ta, thì cũng chỉ buộc lòng bố thí cho ta một chiếc quan tài và dăm ba cây nến, bó hoa là cùng. Còn người bạn thứ hai của con người chính là người thân trong gia đình, vì khi chết đi dù họ có thương ta bao nhiêu đi nữa thì cũng khóc lóc đôi ba lần, rồi đưa ta ra nghĩa địa chôn cất xong xuôi và lặng lẽ ra về. Riêng người bạn thứ ba của con người là các việc lành phúc đức, bố thí, vì tuy rằng lúc còn sống ta hay lơ là, khinh thường nó, đôi khi ta mắng xử tệ với nó, nhưng khi ta chết nó cương quyết theo ta đến tận toà phán xét để bênh vực, và cuối cùng hộ tống ta vào nước thiên đàng.

Theo như câu chuyện trên H. Cousin bình luận: “Cho người nghèo của cải mình có (dù là tất cả hay chỉ một phần nhỏ để chia sẻ), chính là làm giàu trước mặt Chúa, là xây dựng cho mình một kho tàng vô tận nơi Chúa; tóm lại, là bảo đảm cho mình một phần thưởng đời đời. Tuy nhiên, đó không phải là phần thưởng cuối cùng, nhưng biến cố Nước Chúa đến phải động viên các Kitô hữu và giúp họ dấn thân với tất cả tâm hồn, đó chính là giá trị duy nhất”.

2. Phải biết tỉnh thức

Để diễn tả sự gắn bó với Nước trời, Đức Giêsu đã lần lượt dùng những dụ ngôn diễn tả bằng sự tỉnh thức dọn mình chết lành. Về hai dụ ngôn này, Matthêu chỉ kể lại dụ ngôn “Ông chủ tỉnh thức” (Mt 24,43-44), Marcô chỉ lấy dụ ngôn “Đầy tớ tỉnh thức” (Mc 13,33-35), còn ở đây Luca kể cả hai. Kiểu nói “Hãy thắt lưng, hãy cầm đèn trong tay” được dùng để diễn tả tư thế đang làm việc, đang tỉnh thức. Ở đây diễn tả hành vi sẵn sàng, trong tư thế dọn mình để chờ đợi Chúa đến trong giờ chết.

Dụ ngôn kẻ trộm cũng diễn tả yếu tố bất ngờ, kẻ trộm chỉ có thể hành động được khi chủ nhà ngủ say, không đề phòng. Giờ chết đến cũng bất ngờ như kẻ trộm, cho nên hãy đề phòng, hãy tỉnh thức.

Vậy tỉnh thức là gì?

Tỉnh thức và sẵn sàng có thể hoán đổi cho nhau: Tỉnh thức là đang ở trong tư thế sẵn sàng và sẵn sàng cũng là lúc đang tỉnh thức, đó là lúc con người đang chuẩn bị trong mọi lúc. Được chuẩn bị không có nghĩa là hoàn thành hết mọi việc mà người ta muốn hoàn thành. Nó có nghĩa là phải sống trung thực với trách nhiệm của mình trong giây phút hiện tại.

Tỉnh thức không có nghĩa là không ngủ mà là ngủ trong thức tỉnh. Tỉnh thức không phải là ngồi không mà chờ đợi, nhưng vẫn làm như thường trong tư thế chờ đợi. Có những người tỉnh thức trong kinh kệ, trong nghĩa vụ đạo đức, nhưng lại ngủ mê trong những đòi hỏi của Tin mừng. Tỉnh thức cũng không phải là suốt ngày đọc Lời Chúa, nhưng là để Lời Chúa chi phối đời mình.

Hay nói cách khác, tỉnh thức của chúng ta là ý thức rằng sống là để yêu thương và phục vụ. Đây chính là ý nghĩa đích thực mà Đức Giêsu nói đến trong bài Tin mừng hôm nay.

3. Phải biết trung thành

Trong huấn dụ về sự tỉnh thức, Chúa đã dạy chúng ta trong Tin mừng: “Hãy thắt lưng, hãy cầm đèn cháy sáng trong tay, hãy làm như người đợi ông chủ đi ăn cưới về, để khi chủ gõ cửa thì mở ngay cho chủ”. Nhiệm vụ của người đầy tớ phải đứng chờ ông chủ về là nhiệm vụ chính yếu, người đầy tớ phải hết sức cẩn thận, không được lơ là trong một giây phút. Do đó, Chúa cũng dạy chúng ta phải trung thành trong những việc đã được trao phó, việc lớn hay việc nhỏ không quan trọng, việc quan trọng là làm tròn trách nhiệm trong ý thức, làm nhiệt tình và thực lòng chứ không vì miễn cưỡng. Việc ông chủ có hiện diện ở đấy hay không cũng không quan trọng, mà cái quan trọng là lúc nào cũng làm việc một cách đầy đủ như ông chủ đang có mặt.

Truyện: Vườn hoa xinh đẹp

Tại Thụy sĩ, có một vườn hoa tuyệt đẹp, đủ loại hoa, đủ màu sắc. Nằm giữa vườn là một vườn hoa tráng lệ. Nhìn vườn hoa với cảnh phối trí, cắt tỉa, uốn nắn… ai cũng phải công nhận đã có một sự chăm sóc kỹ lưỡng, kèm theo một óc thẩm mỹ hiếm có của người chủ vườn. Một du khách đi qua đây, thoáng nhìn ông đã thấy như say mê. Giữa lúc đó, người làm vườn bước ra. Chủ khách chào hỏi lẫn nhau. Rồi từ chuyện hoa cỏ, cách chăm bón, trồng tỉa, sự phối hợp màu sắc… câu chuyện đi đến chỗ thân tình. Du khách hỏi:

- Xin lỗi cụ, cụ ở đây được bao lâu rồi ?

- Khoảng 40 năm rồi.

- Tôi đoán, có lẽ ông chủ của cụ rất sành về nghề cảnh, chắc giờ này ông có nhà?

- Ông ta không có ở đây, thỉnh thoảng mới ghé qua đây thôi.

- Ông có thư từ gì với cụ không?

- Không, ông ta bận lắm.

- Ông ta không về cũng không thư từ, thì ai trả lương cho cụ?

- Hàng tháng tôi chỉ nhận được ngân phiếu từ ông ta, để chi phí mọi sự cho khu vườn này.

- Thế tội gì ông phải săn sóc kỹ lưỡng thế này, ông chủ có mấy khi đến thưởng ngoạn đâu?

- Tôi thì lại không nghĩ thế, mình là một gia nhân được chủ tín nhiệm trao phó việc bảo quản khu vườn này, mình phải tận tụy chứ lúc nào ông chủ về cũng được, ông sẽ hài lòng với công việc của tôi. Hơn nữa, khi làm đẹp khu vườn cho chủ, chính tôi cũng được thưởng ngoạn cảnh đẹp do chính tay mình làm nên.

II. ĐÁP LẠI LỜI CHÚA DẠY

1. Hãy dọn mình chết lành

Đức Giêsu gợi ý để chúng ta quan niệm cuộc đời mình như một cuộc hẹn gặp của tình yêu: Hãy chuẩn bị lòng mình cho một người đang đến. Thiên Chúa đang đến. Đức Giêsu đã loan báo Ngài sẽ trở lại trong ngày sau hết, trong ngày Quang lâm: Maranatha: Xin Chúa hãy đến. Đối với mỗi người, cái chết không thể tránh khỏi có thể được coi như cuộc gặp gỡ “mặt đối mặt” với Đấng chí ái.

Sự sống con người thật bấp bênh, có thể kết thúc bất cứ lúc nào. Trong tất cả mọi chuyến bay, khi đã ổn định đường bay và chuẩn bị cất cánh, các tiếp viên hàng không đều chỉ dẫn cho hành khách phải làm những gì khi rủi mà máy bay gặp tai nạn. Sự việc này có nghĩa là mặc dù chuyến bay đã được chuẩn bị hết sức kỹ lưỡng, nhưng người ta cũng chưa dám chắc là sẽ an toàn 100%, do đó, phải chuẩn bị đối phó với việc bất ngờ.

Cũng thế, chẳng ai biết Chúa hẹn mình đâu, trong biến cố nào, nhưng chắc chắn cuộc hẹn phải có. Chẳng ai biết giờ chết của mình lúc nào, nhưng chắc chắn giờ ấy sẽ đến. Chỉ sợ chúng ta có ảo tưởng hết sức nguy hiểm này là mình vẫn còn thời gian. Cái ngày kinh hoàng nhất của một đời người là mình tưởng còn“ngày mai” để chuẩn bị, nhưng lại phải đối diện với một thực tế rất đỗi phũ phàng “ngày mai” ấy không bao giờ đến. Người ta có ai ngờ rằng với hai quả bom nguyên tử thả xuống Hiroshima và Nagasaki bên Nhật hồi tháng 8/1945 đã tiêu diệt một lúc 147.000 nhân mạng trong giây lát?

Truyện: Thiệt hại trong thế chiến II

Theo đài phát thanh Toà Thánh ngày 01.09.1951 dựa vào bản thống kê của Liên Hợp Quốc trong Đệ nhị thế chiến, số người chết như sau:

- 32 triệu người chết trong các mặt trận.

- 25 triệu người chết trong các trại giam.

- 15 đến 25 triệu thanh thiếu niên, người già trẻ nít chết vì bom đạn.

- 25 triệu người mất hết tài sản.

- 45 triệu người phải di tản hoặc lánh nạn hoặc đi đầy.

Tất cả những người chết đó có tưởng mình sẽ chết không? Nếu tài sản chúng ta mất quá dễ dàng như vậy, thì hãy tìm bám vào những cái bền vững hơn.

Không ai muốn chết, ai cũng muốn sống mãi, nhưng thực tế không cho phép. Kẻ trước người sau mỗi người sẽ phải ra đi khỏi cõi đời này như kinh nghiệm của Văn Thiên Trường ngày xưa đã nói:

“Nhân sinh tự cổ thuỳ vô tử - lưu thủ đan tâm chiếu hãn thanh!”

Con người từ xưa đến nay ai mà không chết - Phải cố mà giữ lấy tấm lòng thanh!

Ngày xưa, có một người pha trò trong cung đình. Trong nhiều năm liền đã giúp việc mua vui cho nhà vua và triều đình. Nhưng rồi ông đã phạm phải một hành động thiếu suy xét và bị kết tội chết. Trước khi bản án được thi hành, nhà vua gọi ông ta đến và nói: “Vì nhiều lần ngươi đã đem lại cho trẫm những giờ phút vui vẻ trong bao năm qua, nên trẫm sẽ ban cho ngươi được chọn cách mà ngươi phải chết”.

Người pha trò suy nghĩ một lúc rồi đáp: “Thưa Hoàng thượng, ngài thật là chí lý, kẻ tôi tớ này xin chọn cách chết bởi tuổi già”.

Nhà vua thấy rất vui vì lời đáp ấy, đến nỗi ngài đã chiếu cố đến lời cầu xin của ông ta.

Phần lớn chúng ta đều muốn chọn lựa như thế. Nhưng chúng ta không biết liệu chúng ta có được hay không?

2. Phải tỉnh thức thế nào?

Thái độ cơ bản của người Kitô hữu là tỉnh thức. Người Kitô hữu phải tỉnh thức vì biết rằng mỗi khoảnh khắc đều mang một ý nghĩa đối với một giai đoạn hoặc cần thiết cho sự trưởng thành, mỗi biến cố đều mang nặng sự hiện diện và tác động của Thiên Chúa.

Tỉnh thức là tình trạng đang luôn luôn làm nhiệm vụ. Thi sĩ Tagore nói: “Tôi nằm ngủ và mơ thấy đời sống là một niềm vui. Tôi thức dậy và tôi thấy đời là bổn phận. Tôi hành động và tôi thấy bổn phận là niềm vui”.

Khi ông Dag Hammarskjold bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai của chức vụ Tổng thư ký Liên Hợp Quốc, ông đã đọc một bài diễn văn cảm tạ. Trong bài diễn văn ấy, ông trích dẫn câu thơ của một thi sĩ Thụy Điển: “Phải chăng sẽ đến ngày mà niềm vui sẽ lớn và nỗi buồn phiền sẽ nhỏ”. Và ông nói thêm câu trả lời của riêng ông: “Đến ngày mà chúng ta cảm thấy mình sống với một bổn phận đã hoàn thành và đáng làm, ngày ấy niềm vui sẽ lớn và chúng ta có thể coi sự buồn phiền là chuyện nhỏ”.

Chúng ta không biết và không đoán được giờ chết của chúng ta, vì giờ chết được giấu kín. Tuy nhiên, vấn đề quan trọng không phải là chúng ta chết lúc nào và như thế nào, mà là chúng ta sống như thế nào. Chúng ta có cố gắng sống viên mãn và nhiệt tình và không chờ khi bệnh tật hoặc tai hoạ mới nhận ra bản chất bấp bênh của đời sống con người.

Tỉnh thức là biết sống mọi giây phút hiện tại cho đầy đủ, đừng để phí đi một giây phút nào qua đi trong vô ích, vì thời giờ là cái vốn mà Chúa ban cho chúng ta để làm sinh sôi nảy nở ra các việc lành phúc đức.

Một tác giả nào đó đã cho chúng ta những lời khuyên chân thành và thực tế về giá trị của những giây phút hiện tại trong cuộc sống trần gian như sau:

Để nhận ra giá trị của một năm: Hãy hỏi một học sinh thi rớt cuối năm.

Để nhận ra giá trị của một tháng: Hãy hỏi một người mẹ sinh con thiếu tháng.

Để nhận ra giá trị của một tuần: Hãy hỏi người chủ bút của tờ tuần báo.

Để nhận ra giá trị của một ngày: Hãy hỏi công nhân lao động phải nuôi 10 đứa con.

Để nhận ra giá trị của một giờ: Hãy hỏi những tình nhân phải chờ đợi nhau.

Để nhận ra giá trị của một phút: Hãy hỏi người vừa trễ chuyến xe lửa, hay xe buýt.

Để nhận giá trị của một giây: Hãy hỏi người vừa thoát khỏi tai nạn.

Để nhận ra giá trị của một sao: Hãy hỏi nhà thể thao Olympic được huy chương bạc.

Và sau cùng để nhận ra giá trị của một đời người: Hãy hỏi, ai sẽ khóc trong buổi tang lễ của bạn.

3. Đã chuẩn bị sẵn sàng chưa?

Đại tướng Mac Arthur sau Đệ nhị thế chiến, với tư cách của một tướng lãnh già dặn kinh nghiệm trong binh pháp, có nói: “Lịch sử của những thảm bại trong chiến tranh có thể tóm gọn trong hai chữ: Quá muộn”. Quá muộn vì chưa sẵn sàng. Quá muộn vì chưa chuẩn bị đủ.

Có lẽ vị tướng này đã từng nghiền ngẫm câu nói của một danh tướng thời La mã xưa, để làm cẩm nang cho việc điều hành chiến tranh: “Si vis pacem, para bellum”: Nếu muốn được bình yên, phải chuẩn bị chiến tranh.

Và thời xưa người Trung Quốc cũng đã từng có tư tưởng như vậy: Bình thời luyện vũ, Loạn thế độc thư”: Thời bình thì phải lo luyện võ, thời loạn thì phải lo đọc sách. Nói như vậy là người ta khuyến cáo họ, lúc bình yên thì đừng ngồi không đấy mà hưởng thụ, mà phải luyện võ, phải chuẩn bị chiến tranh, để khi chiến tranh xảy đến thì đã sẵn sàng, đã chuẩn bị để đối đầu với mọi tình huống bất trắc có thể xảy ra.

Đối với giờ chết cũng vậy, đang lúc sống thì phải nghĩ đến lúc chết để đề phòng. Nếu ai đã từng chuẩn bị cho giờ chết thì họ sẽ bình tĩnh trong giờ chết, họ bình tĩnh chờ đợi cho giờ ấy xảy đến, vì họ coi mình như nắm chắc được phần rỗi, vì người ta đã khẳng định rằng: “Sống sao chết vậy”.

Nhưng chúng ta hay có ảo tưởng rằng giờ chết còn xa, chưa cần phải chuẩn bị gấp, họ chưa hiểu được câu ngạn ngữ dân gian: “Sinh hữu hạn, tử bất kỳ”, vì thế họ cứ từ từ, chờ đến tuổi già mới chuẩn bị. Nhưng ai biết được chữ “ngờ”, ai ngờ được kẻ trộm đến lúc mình không tỉnh thức.

Một nhà văn hào kể một câu chuyện giả tưởng. Satan họp đại hội thảo luận phương thức chiếm đoạt các linh hồn. Nhiều ý kiến của các cấp quỷ được phát biểu.

Nhưng ý kiến được đại hội tán đồng là của một quỷ già đầy kinh nghiệm. Đó là rỉ tai câu này: Gấp gì, còn kịp chán, để gần chết rồi ăn năn trở lại, hãy sống vui đã!

Chúng ta còn trẻ hay đã già, khoẻ mạnh hay đau yếu, điều đó không quan trọng, nhưng quan trọng ở chỗ là chúng ta đang sống thế nào? Đang tỉnh thức hay ngủ mê? Có biết chu toàn nhiệm vụ được trao phó không?

Truyện: Cứ tiếp tục họp

Một ngày nọ vào năm 1780 bỗng dưng cả vùng tiểu bang Connecticut bị tối hẳn lại. Ai nấy đều cho rằng đã đến ngày tận thế. Khi đó Hội đồng lập pháp tiểu bang đang họp. Nhiều người yêu cầu hoãn cuộc họp, để họ có thể về nhà cùng với gia đình chờ Chúa đến. Nhưng ông chủ tịch nói: “Không biết hôm nay có phải là tận thế không: nếu không thì không cần hoãn họp. Còn nếu phải thì chúng ta càng cần chu toàn nhiệm vụ hơn nữa. Xin thắp nến lên” (Drinkwater).

Ai cũng muốn chết trong sự bình an. Chớ gì những giây phút cuối cùng chuẩn bị đi vào đời sau, ta cảm thấy Chúa ở gần như người mẹ ấp ủ con. Lúc đó ta thưa với Chúa rằng: “In manus tuas, Domine, commendo spritum meum”: Lạy Chúa, con xin phó dâng hồn con trong tay Chúa. Chớ gì tâm hồn ta được bình an, thảnh thơi, như đứa con nằm trong tay mẹ hiền để say trong giấc ngủ ngon lành.

Một bà mẹ kể: tối đó, khi tôi đang dọn giường cho đứa con nhỏ, nó thỏ thẻ: “Mẹ ơi, mẹ ở với con khi con ngủ nhé!” Nghĩ đến bao việc nhà chưa làm sau một ngày ở sở, tôi đã tính ra ngoài để nó ngủ một mình. Chợt một ý tưởng nảy ra trong trí, tôi đến nằm bên con, đặt tay con trong tay mình. Và trong lúc đứa con chìm vào giấc mộng, ý tưởng đó biến thành lời nguyện: Lạy Chúa, xin giúp con sống thế nào, để khi bước vào hoàng hôn cuộc đời, con có thể âu yếm nói với Cha trên trời: “Cha ơi, Cha ở với con khi con ngủ nhé!”.

4. Suy niệm (Lm. Antôn Nguyễn Cao Siêu, S.J.)

PHÚC CHO ANH EM

Vào thời Chúa Giêsu, chưa có điện.

Ánh sáng đến từ mặt trời, trăng sao,

và từ những ngọn đèn làm bằng đất sét.

Các đèn này có hình dạng tròn hay bầu dục,

Có một lỗ lớn để đổ dầu vào, một lỗ nhỏ cho tim đèn.

Thời xưa đèn rất quan trọng, nhất là vào ban đêm.

Nó chiếu sáng cho mọi người trong nhà (Mt 5,15).

Ngày nay, để có ánh sáng, ta chỉ cần bật công tắc.

Nhưng hồi xưa, giữ cho đèn sáng thì phức tạp hơn nhiều.

Phải châm dầu đều đặn, và phải để ý chỉnh tim đèn.

Bởi thế người giữ cửa phải chú tâm nếu muốn có đèn sáng.

Ông chủ đi ăn cưới về muộn vào ban đêm.

Nhiệm vụ của người giữ cửa không hề đơn giản.

Trước hết anh phải tỉnh thức, chờ đợi, không được ngủ,

như thế anh mới có thể mở cửa ngay khi nghe chủ gõ.

Hơn nữa, anh còn phải trong tư thế sẵn sàng phục vụ.

Chiếc áo dài được vén lên và thắt lại ngang lưng.

Đèn được chăm chút để cháy sáng.

Ánh sáng của ngọn đèn cho biết có người đang chờ…

Mối phúc đầu tiên dành cho người giữ cửa nghiêm túc.

Anh không biết khi nào ông chủ về.

Ông có thể về rất trễ, có khi tảng sáng ông mới về.

Tỉnh thức đến tận lúc đó không hề dễ (Lc 12,38).

Thật ra tỉnh thức chờ đợi sẵn sàng là một phép thử

để đo sự trung tín, không chỉ của người giữ cửa,

mà của mọi đầy tớ phục vụ trong nhà (Lc 12,37).

Ông chủ về rất bất ngờ trong đêm,

và ông sẽ dành một bất ngờ lớn cho các đầy tớ còn thức.

Ông chủ sẽ trở thành đầy tớ, và đầy tớ thành ông chủ.

Ông sẽ mời các đầy tớ ngồi vào bàn ăn và phục vụ họ.

Chúa Giêsu chính là ông chủ trong dụ ngôn

mà các Kitô hữu đã chờ từ hai ngàn năm nay.

Ông Chủ Giêsu sẽ trở lại, nhưng không biết vào lúc nào.

Vì thế đời chúng ta là một cuộc chờ đợi lâu dài.

Thắt lưng làm việc, giữ đèn luôn sáng, tỉnh thức, mở cửa.

Chúng ta tin thiên đàng là nơi Chúa mời ta vào bàn tiệc,

cho ta hưởng hạnh phúc vì được Ngài đích thân chiêu đãi.

Câu hỏi của Phêrô khiến Chúa Giêsu kể một dụ ngôn nữa,

để áp dụng cho các nhà lãnh đạo trong Hội Thánh mọi thời.

Đó là dụ ngôn về người quản lý.

Anh quản lý này thật ra cũng chỉ là một đầy tớ (Lc 12,43)

nhưng anh được trao quyền coi sóc các đầy tớ trong nhà.

Quyền này đi với bổn phận phân phát lương thực cho họ.

Có những người quản lý trung tín và khôn ngoan,

nhưng cũng có người biến quyền phục vụ thành thống trị.

Lạm dụng quyền lực là cám dỗ muôn thuở cho mọi người.

Khi chủ vắng nhà, anh quản lý có thể chè chén say sưa,

và bạo hành các tôi trai tớ gái của chủ (Lc 12,45).

Anh tưởng mình là ông chủ, có quyền trên mọi người.

Quyền lực đã làm anh trở nên hư hỏng.

Giáo hội chúng ta hôm nay là Giáo hội hiệp hành.

Các Kitô hữu đều là đầy tớ của Chúa.

Đó cũng là Giáo Hội có phẩm trật, có người lãnh đạo.

Một số người được đặt lên để coi sóc anh em,

để phân phát tấm bánh Lời Chúa và Mình Chúa.

Trong Giáo Hội, đã lộ ra những lạm dụng quyền lực

gây biết bao đau khổ và khủng hoảng cho nhiều người.

Bài Tin Mừng hôm nay là một nhắc nhở

cho những ai tự hào mình biết nhiều, nhận được nhiều.

Ai biết nhiều mà phạm lỗi thì bị phạt nặng hơn.

Ai được giao quyền nhiều thì phải trả lẽ nhiều hơn.

Chúng ta phải tôn trọng cả những đầy tớ không biết ý chủ,

hay những người chỉ được chủ ban rất ít…

LỜI NGUYỆN

Lạy Chúa Giêsu,

Chúa không nhận mình là ngọn lửa,

nhưng nói mình ném lửa trên trần gian.

Chúa không nhận mình là ngọn lửa,

nhưng nhận mình là Ánh sáng.

Chúng con là những người được hưởng ánh sáng của Chúa.

Xin đẩy xa chúng con bóng tối của ích kỷ, sa đọa, mưu mô,

bóng tối của thất vọng, chán chường, sợ hãi.

Xin cho chúng con sống đúng lời Chúa nói:

Các con là ánh sáng cho trần gian.

Ước gì chúng con làm chứng cho Ánh sáng Chúa,

trong bất cứ hoàn cảnh khó khăn nào,

bằng đời sống trong sạch, ngay thẳng, vui tươi.                                             

Chúa đã thắp sáng ngọn đèn cuộc đời chúng con.

Xin đặt chúng con trên đế

để soi chiếu cho thế giới hôm nay.

Chỉ mong cho danh Chúa được cả sáng hơn.