Thánh
GIUSE PHẠM TRỌNG TẢ
Chánh tổng (1800 - 1859)
Ngày tử đạo: 13 tháng 1
Mình quên nợ người, Chúa quên tội mình.
Thánh Giuse Phạm Trọng Tả sinh năm 1800 tại làng Quần Cống, xã Trà Lũ, phủ Xuân Trường, tỉnh Nam Định (nay thuộc giáo xứ Quần Cống, Giáo phận Bùi Chu). Khi bị bắt ông đã 60 tuổi, là một Kitô hữu đạo đức, một hội viên Huynh đoàn Đa Minh. Vì là cựu chánh tổng nên được gọi là Cai Tả, cùng với ông Án Khảm và ông Cai Thìn là ba vị thánh trong một gia đình tại Quần Cống.
Gia phả con cháu ghi rằng: “Đầy tớ ông rất đông, chưa tết ông đã đi thăm viếng từng nhà và cho tiền mừng rất hậu. Số tiền ấy thường gấp đôi số quà cáp họ biếu ông trong năm. Tiền thóc gia nhân vay mượn ông giảm cho một nửa, nếu túng quá thì cho luôn. Công nợ của dân trong làng cũng châm chước như thế. Khi bà cai lên tiếng cằn nhằn, ông thản nhiên trả lời: Mình quên nợ người Chúa quên tội mình”.
Năm 1858, khi cuộc bách hại gia tăng gay gắt, Đức cha Sampedro - Xuyên ủy thác cho hai ông Cai Tả và Cai Thìn đến xin tổng đốc Nam Định nương tay cho các tín hữu. Nhưng vì xảy ra bạo loạn, nên Tổng Đốc ra lệnh triệt để truy lùng và bắt bớ. Ba ông Án Khảm, Cai Tả, Cai Thìn và một số tín hữu Quần Cống bị bắt và giải về Nam Định.
Sau bốn tháng bị giam cầm và tra tấn, biết tin sẽ bị xử giảo, các vị tỏ vẻ hân hoan và chuẩn bị tâm hồn đón chờ ngày lãnh nhận hồng phúc tử đạo. Đối với các vị, được chết vì danh Đức Kitô là vinh phúc lớn lao.
Ngày 13-01-1859, ba ông Án Khảm, Cai Tả, Cai Thìn cùng với bảy tín hữu khác được đưa ra pháp trường Bảy Mẫu, Nam Định. Trên đường đi và tại pháp trường, các vị cùng nhau đọc kinh và lớn tiếng kêu danh Chúa Giêsu. Quân lính xô các vị té ngửa, trói vào cọc, rồi thi hành án xử giảo. Các tín hữu Quần Cống rước các vị đưa về quê quán và tổ chức an táng trọng thể.
Ông chánh tổng Giuse Phạm Trọng Tả được suy tôn lên bậc chân phước ngày 29-4-1951 và được tôn phong hiển thánh ngày 19-6-1988.
Trích sách "Hạnh Các Thánh Tử Đạo Việt Nam"
Biên soạn: Hội đồng Giám mục Việt Nam
WHD