Cách đây tròn 10 năm khi cầm trên tay bản thảo ĐẶC SAN số đầu tiên của giáo phận, tôi không khỏi băn khoăn khi quyết định chọn lựa một cái tên cho ấn phẩm này. Cũng đã có nhiều đề xuất đặt tên nhưng tôi vẫn chưa thấy cái tên nào thích hợp để diễn tả đủ đầy ý tưởng cho ra đời cuốn ĐẶC SAN. Và rồi trong lúc đang đọc bản thảo tôi chợt nhìn ra phía cửa sổ Tòa Giám mục và nhận thấy 2 khóm tre ngà xanh tươi đang rung rinh trước gió. Như sự linh hứng tôi quyết định đặt tên cho cuốn ĐẶC SAN của giáo phận là TRE NGÀ.
Trong văn hóa lịch sử của dân tộc Việt Nam, tre ngà gắn với truyền thuyết Thánh Gióng cưỡi ngựa đánh giặc, cứu đất nước khỏi nguy cơ xâm lăng. Khi sứ mệnh cứu nước hoàn tất, Thánh Gióng đã cưỡi ngựa về trời để lại những bụi tre ngà xanh vàng vừa đẹp mắt, vừa cứng cáp, vừa để trồng trang trí lại có thể làm vật dụng hay xây dựng cửa nhà. Hình ảnh Thánh Gióng cùng bụi tre ngà huyền thoại làm chúng ta liên tưởng tới Đức Giêsu Kitô, Ngôi Hai Thiên Chúa làm người đã biến cây thập tự chết chóc của dân tộc Do Thái trở thành nguồn ơn cứu độ cho nhân loại. Sau khi phục sinh 40 ngày Chúa Giêsu đã về trời và không quên trao cho các môn đệ sứ mệnh đi khắp tứ phương thiên hạ loan báo Tin Mừng cho mọi dân tộc.
Sẽ là khập khiễng khi chúng ta so sánh bụi tre ngà với thánh giá Chúa. Tuy nhiên ở góc độ văn hóa, chúng ta có những cảm nhận chân thực hơn về nguồn ơn cứu độ. Bởi thế, Tin Mừng Phục sinh đã được các môn đệ qua nhiều thế hệ đã rao truyền tới miền Kinh Bắc thân thương. Trải qua muôn dặm nhọc nhằn những liền anh, liền chị vẫn ngân vang lời ca tán tụng Thiên Chúa và làm cho miền đất Quan họ vẫn không ngừng trổ sinh hoa trái.
Cuốn TRE NGÀ số 11 mà quý vị đang cầm trên tay cũng chính là hoa trái tốt lành mà các tín hữu miền Kinh Bắc muốn dâng lên Thiên Chúa. Tôi cũng thầm cảm ơn Ban Biên Tập, các tác giả, cộng tác viên và quý ân nhân đã nỗ lực, hy sinh đóng góp bằng khả năng Chúa trao để duy trì và phát triển cuốn ĐẶC SAN cho giáo phận. Dù ngày nay văn hóa đọc trực tiếp đã giảm đi phần nào nhưng thực sự ấn phẩm TRE NGÀ vẫn là nơi lưu truyền những sự kiện, những suy tư của mọi thành phần dân Chúa trong giáo phận cho tương lai. Giống như các Thánh Vịnh trong Cựu Ước là những lời ca tụng Chúa được lưu truyền qua muôn thế hệ, thì TRE NGÀ cũng ghi dấu lại những bản hùng ca của giáo phận miền Quan Họ tới các thế hệ con cháu mai sau. Ước chi TRE NGÀ sẽ là món quà không thể thiếu nơi mỗi xứ họ, mỗi gia đình trong dịp Tết đến – Xuân về.
Nguyện xin Chúa chúc lành và thưởng công bội hậu cho những người đã làm nên TRE NGÀ và cả những độc giả vẫn chờ đợi và đón đọc TRE NGÀ.
Được biết ngoài việc in trên giấy như truyền thống, ban biên tập cũng lần lượt đăng tải toàn bộ nội dung TRE NGÀ số 11 trên website của giáo phận, mong quý độc giả đón đọc TRE NGÀ như một món ăn tinh thần.
Bắc Ninh, ngày 30 tháng Chạp năm Nhâm Dần (21/1/2023)
TM. BAN BIÊN TẬP
+ Cosma Hoàng Văn Đạt S.J.
Giám mục Bắc Ninh