Chiều ngày Thứ Tư, 10/3/2021, tại Nhà Nguyện Tòa Giám Mục, Đức Cha Gioan Đỗ Văn Ngân, Giám mục Chánh Tòa Giáo phận, Đức Cha Đa Minh Nguyễn Chu Trinh đã cùng với Đức Cha Giuse Đinh Đức Đạo dâng Thánh Lễ Tạ Ơn hoàn tất sứ vụ Giám mục Chính Tòa Giáo Phận Xuân Lộc của Đức Cha Giuse. Đồng tế trong Thánh Lễ còn có sự hiện diện của Đức Ông Vinh Sơn, Cha Tổng Đại diện, quý Cha Đại Chủng viện, quý Cha Ban Tư Vấn, cùng toàn thể quý Cha trong Giáo phận. Và không thể thiếu sự hiện diện của các vị đại diện cho các dòng tu, giới, hội đoàn trong Giáo phận cùng tham dự dâng lời tạ ơn Thiên Chúa và tri ân Đức Cha Giuse. Thêm nữa, vì cũng là ngày thường huấn linh mục của Giáo phận, nên sự đông đảo của các cha càng làm cho Thánh Lễ thêm long trọng và sốt sắng.
Như lời dẫn lễ của Cha Đặc trách Phụng vụ, “Thánh Lễ tạ ơn được cử hành dâng lên Thiên Chúa vì chính Đức Cha Giuse và thời gian phục vụ đầy ân sủng của Đức Cha dành cho Giáo phận. Đây cũng là Thánh Lễ mà đoàn con cái Giáo phận hiệp cùng tạ ơn Chúa, và đặc biệt cám ơn Đức Cha đã phục vụ một cách không mệt mỏi dành cho Giáo phận.” Thánh Lễ của lời tạ ơn, và cũng là lời cám ơn Đức Cha vì Đức Cha đã dẫn đưa mọi người vào linh đạo của lòng Chúa thương xót, và sống lòng thương xót đó với tha nhân. Lời tri ân Đức Cha vì với đức tin vững chắc, sự hiểu biết sâu xa, và một tình yêu bùng cháy nơi Đức Cha đã “dẫn dắt Giáo phận và thắp sáng nơi con tim mỗi người con đường đi tới lòng thương xót của Thiên Chúa và chuyển trao cho lòng thương xót đó cho toàn thế giới.” Cám ơn Đức Cha, vì lòng nhiệt thành của ngài trong sứ vụ mục tử, đã “trở thành nguồn động lực giúp cho các linh mục hăng say trong sứ vụ mục tử”, và thôi thúc từng người tín hữu trở nên chứng nhân của lòng Chúa thương xót. Lời tri ân Đức Cha Giuse, vì lòng đạo đức của ngài đã giúp cho nhiều tâm hồn tìm đến Chúa, thỏa mãn nỗi khát khao của họ. Để rồi như lời dẫn lễ kết thúc “Mọi lời cám ơn Đức Cha Giuse cuối cùng quy hướng về Chúa, về tình yêu quan phòng nhiệm mầu của Thiên Chúa dành cho con cái Ngài. Xin cho mọi thành phần trong Giáo phận cùng thiết tha xây dựng nhiệm thể Chúa Kitô ngày càng tràn đầy sức sống thần linh, trở nên dấu chỉ đầy thuyết phục về sự hiện diện của Thiên Chúa đầy lòng thương xót giữa lòng nhân loại.”
Chia sẻ bài giảng trong Thánh Lễ, Cha Đa Minh Ngô Công Sứ, Quản hạt Giáo Hạt Xuân Lộc, đã chia sẻ bài giảng với nội dung chínhdựa vào
khẩu hiệu đời giám mục mà Đức Cha Giuse đã chọn “Đây Là Mình Thầy hiến tế vì anh em”. Cha Đa Minh chia sẻ, “Vị Giám mục của chúng ta khi nói: “Này là mình thầy”, là nói đến tất cả những gì góp phần làm nên sứ vụ chủ chăn: từ thời giờ, sức khỏe, năng lực, đến trí thức, tình cảm…, dù chỉ là một nụ cười, một cái vẫy tay như ngài vẫn làm, hay một chuỗĩ tràng hạt trao cho khi đi thêm sức … là những việc làm rất đời thường, mà lại thành những hạt ngọc vô giá ngài đem lại niềm vui cho mọi người.” Đề cập đến linh đạo lòng thương xót mà Đức Cha Giuse đã từng huấn dụ và thực hiện, Cha Quản hạt nói “Những năm chấp chính Giáo phận, ngài đã có những sáng kiến tông đồ ngoạn mục ghi đậm dấu ấn trong lòng người tín hữu, mà trước đó họ chưa từng thấy: môt vị Giám mục đến những khu nhà trọ di dân, hay ngồi trên xe máy đi vào những lối mòn của vùng sâu để thăm người dân tộc; ngài nói chuyện với cả nhiều ngàn người đau khổ trong Năm Thánh Lòng Chúa Thương xót; ngài có mặt thăm viếng xã giao các bậc trụ trì tại những ngôi chùa, những tịnh xá vào những dịp lễ tiết; có lần chúng ta nghe kể ngài đến viếng xác một người bên lương không quen biết…. “Cả đến những người xem ra bị coi thường, bị lãng quên vì nghề nghiệp của họ, mà khi ngài “giơ tay vẫy chào thân thiện những người quét rác vì ngài không muốn họ bị quét ra khỏi cuộc đời, cũng như người ta thấy ĐC quây quần với các tài xế như chỉ cho họ đường đi đến Lòng Thương xót Chúa.” Dù là thông thạo nhiều thứ tiếng, nhưng tại Giáo phận Xuân Lộc, mọi người chỉ nghe thấy “Ngài nói với chúng ta bằng tiếng nói của Lòng Chúa Thương Xót”. Kết thúc bài giảng, Cha Đa Minh nói “Đời cha lúc nào cũng là bánh cho Dân Chúa, đời cha lúc nào cũng bị nghiền nát cho Dân Chúa. Amen”
Sau lời nguyện hiệp lễ, Đức Cha Chánh Gioan đã thay mặt toàn thể Giáo phận để dâng lên Đức Cha Giuse lời tri ân sâu sắc, mà trước hết, ngài biểu tỏ sự hiệp thông cùng với Đức Cha Giuse dâng lên Thiên Chúa lời tạ ơn. “Chúng con cùng hợp dâng với Đức Cha trong Thánh Lễ để tạ ơn Thiên Chúa, và đây cũng chính là tâm tình rất đặc biệt của Đức Cha hướng tới Thiên Chúa, để tạ ơn Ngài vì những ân huệ mà Đức Cha đã nhận được trong đời.”
“Quả là phúc lộc của Chúa đã tăng ban cho chúng con qua Đức Cha”, như Đức Cha dâng lời, để rồi tất cả mọi người, từ các linh mục, tu sĩ đến giáo dân để được Đức Cha giúp đỡ. “Mỗi khi chúng con hoài nghi hay khó khăn, chúng con đều hướng về mục tử của mình để xin hướng dẫn, soi sáng giúp chúng con giải quyết các vấn đề và bước tương lai.” Thêm nữa, Đức Cha Chánh Gioan đã ví cuộc đời của Đức Cha Giuse như mùa gặt mà Đức Cha đã hoàn tất sứ vụ chính thức mà Chúa và Giáo Hội trao phó trong hân hoan, để rồi, ngài mơ rằng, “cuộc đời của chúng con cũng sẽ được kết thúc nhẹ nhàng và hân hoan như Đức Cha hôm nay.” Kết thúc lời cám ơn dâng lên Đức Cha Giuse, Đức Cha Chánh thân thưa với Đức Cha Giuse “Chúng con mừng cùng với Đức Cha đã hoàn thành sứ vụ mà Thiên Chúa và Giáo Hội trao cho Đức Cha, và xin Đức Cha cũng cầu nguyện cho chúng con để chúng con cũng được hạnh phúc khi kết thúc sứ vụ của mình.”
Bằng những ngôn từ và cung điệu đầy khiêm tốn, Đức Cha Giuse đã đáp từ lại lời tri ân của Đức Cha Chánh Gioan khi bộc bạch rằng, “tâm tình của con hôm nay đang trào dâng một ‘Bài ca tạ ơn’…Cảm tạ Chúa đã đưa con về Giáo phận Xuân Lộc và đón nhận Giáo phận Xuân Lộc như là hồng ân của Chúa Thánh Thần.” Không chỉ dừng lại ở đó, Đức Cha chia sẻ “và hôm nay, con cũng lập lại những lời tạ ơn ấy, sau thời gian chung sống và phục vụ, con nhận ra rằng, Giáo phận Xuân Lộc quả là một viên bích ngọc, mà trong đó, từng người như là một viên ngọc nhỏ.” Rõ ràng trong nhận định và tránh hiểu lầm, Đức Cha Giuse nói “Con không có ý so sánh Giáo phận Xuân Lộc với các Giáo phận khác, nhưng con thừa nhận rằng Giáo phận Xuân Lộc là viên bích ngọc mà con được đón nhận và được cùng với viên ngọc này trên hành trình theo Chúa, phục vụ Chúa, đưa Chúa đến cho mọi người.” Càng cảm động hơn khi Đức Cha chia sẻ “Thế nên, khi rời Rôma để trở về nơi đây, dù ban đầu con cũng luyến tiếc Rôma, nhưng giờ thì nơi con đã ở trước đang trở nên mờ nhạt vì Xuân Lộc đã chiếm trọn trái tim của con và là viên ngọc bích con đã, đang có.”
Đức Cha Giuse đã cám ơn cách đặc biệt đến Đức Cha Cố Đa Minh, nguyên Giám mục Giáo phận, người đã đón Đức Cha về phục vụ tại Đại Chủng viện Xuân Lộc, tiếp sau đó đề đạt ngài làm Đức Giám mục phụ tá, giữa một hoàn cảnh không dễ để khả thi thực hiện những ý định đó bởi những cửa ải thật gian nan của bối cảnh. Nhờ đó, Đức Cha khẳng định “Con nhận ra sự tin tưởng, tình nghĩa mà Đức Cha Đa Minh đã dành cho con, nên con hết lòng cám ơn Đức Cha.”
Ngài tiếp tục cám ơn Đức Cha Chánh Gioan, “người mà trước đây là giám đốc Chủng viện của con, rồi là Cha Tổng Đại Diện, và là Giám mục phụ tá của con” vì những năm tháng gần gũi và cộng tác với Đức Cha. Lời cám ơn của Đức Cha Giuse còn dành đến Đức Ông Vinh Sơn, quý cha Đại chủng viện, quý Cha Ban Tư vấn, quý cha, quý bề trên, tu sĩ nam nữ, chủng sinh và mọi thành phần dân Chúa vì “con thực sự sung sướng và hãnh diện khi được cộng tác với quý Đức Cha, quý cha và mọi người để phục vụ Chúa trong Giáo phận Xuân Lộc này.” Và Đức Cha thêm rằng, nếu với những lời thật quảng đại dành cho Đức Cha như trong dẫn lễ của Cha Đặc trách Phụng vụ và bài chia sẻ của Cha Quản Hạt Đa Minh, đã làm cho ngài nghĩ rằng, sứ vụ của ngài nơi Giáo phận sẽ vẫn tiếp tục bằng một hình thức khác: đó là lời cầu nguyện.
Sau cùng, Đức Cha Giuse cũng đã xin lỗi quý cha, xin lỗi mọi người trong khi ngài thi hành sứ vụ “nếu đã có những lần vì thiếu sót, vì lỡ lời làm cho quý cha buồn lòng…Không phải để thanh minh, nhưng để xin quý cha và mọi người tha thứ.”
Kết thúc lời cám ơn và xin lỗi, Đức Cha Giuse hứa rằng, ngài sẽ cùng Đức Cha Cố Đa Minh tiếp tục cầu nguyện cho Giáo phận với tất cả tâm tình tri ân. Và Đức Cha Giuse thật chân thành và cũng dí dỏm khi thưa với Đức Cha Chánh Gioan “Giờ đây, khi Đức Cha Gioan sai bảo điều gì, con cũng sẽ vâng theo!”
Thánh Lễ Tạ Ơn Hoàn Tất Sứ Vụ Giám Mục Chính Tòa Giáo Phận Xuân Lộc của Đức Cha Giuse đã kết thúc trong niềm vui, nhưng cũng thật cảm động, sốt sắng bởi ai nấy đều nhận ra, trên hết tất cả, đó là ân huệ tuyệt vời mà Thiên Chúa đã ban cho Giáo Phận đã có một vị mục tử chăn dắt đoàn chiên bằng linh đạo của lòng thương xót Chúa, và con đường ấy vẫn tiếp tục, như hoa trái, ân huệ của Thánh Thần ban cho Giao Phận qua Đức Cha Giuse.
Nt. Teresa Ngọc Lễ, O.P