Đại dịch Covid là nỗi ám ảnh khủng khiếp của toàn nhân loại vì những tác động khủng khiếp của nó trên nhiều lĩnh vực, đặc biệt là kinh tế. Trong nhà ngoài ngõ, câu chuyện việc làm mùa Covid luôn là mối quan tâm hàng đầu của người dân.
Du lịch ế ẩm
Cuối tháng 11/2020, cô Ánh - một chủ tàu tư nhân tại khu du lịch vịnh Hạ Long - rầu rĩ cho hay: “Mấy tháng nay, ngày nào chúng tôi cũng oằn mình chống lỗ, khách thì không có ai nhưng chi phí trả lương cho thuyền trưởng, nhân viên và bảo trì tàu vẫn vậy. Tôi đã cho nghỉ việc bớt và làm việc cầm chừng, nhưng vẫn không ăn thua. Chỉ biết cố gắng cầm cự mong dịch bệnh mau chấm dứt”.
Có thể thấy, ngành du lịch, khách sạn là ngành bị ảnh hưởng đầu tiên và mạnh mẽ nhất khi dịch bệnh xảy ra. Nếu có dịp ghé ngang vịnh Hạ Long trong khoảng một năm trở lại đây, chúng ta sẽ bắt gặp khung cảnh trống vắng, quạnh hiu tại địa điểm du lịch bậc nhất của cả nước này. Bóng người qua lại lác đác, thưa thớt, nhân viên ngồi không, vừa bấm điện thoại vừa trò chuyện, hàng loạt du thuyền lớn nhỏ xếp neo đậu hàng tháng trời, khác hẳn khung cảnh đông đúc, nhộn nhịp thường thấy.
Khu vui chơi vắng khách
Bên cạnh ngành du lịch, khách sạn thì ngành dịch vụ ăn uống, vui chơi giải trí cũng chịu ảnh hưởng không nhỏ. Vào một ngày cuối năm 2020, Ông Bình - chủ một khu vui chơi dành cho thiếu nhi - cũng than thở: “Dịch thế này mấy người bán đồ ăn mang về còn ráng cầm cự được, chứ với quy định cấm tụ tập trên 20 người thì những người kinh doanh khu vui chơi nhỏ lẻ như tôi "chết không kịp trăn trối”.
Toàn bộ nhân viên đã được cho nghỉ, một mình ông Bình đứng ra vận hành máy móc trò chơi cho lác đác vài ba em nhỏ, còn phần lớn thời gian vẫn là "trùm mền”, phủ bụi toàn bộ khu trò chơi. Ông Bình đã rao bán giá rẻ đạo cụ khu trò chơi. Nhưng giữa tình hình dịch bệnh kéo dài như thế này, chẳng ai mua lại, vì mọi người đều biết rõ bây giờ mà kinh doanh là không có lời và cầm chắc lỗ vốn.
Thất nghiệp tràn lan
Trong những ngày cận Tết Nguyên Đán Tân Sửu, Chị My - là toán trưởng một nhóm công nhân của một xí nghiệp may có tiếng - cho biết: “Mới hồi đầu tuần xí nghiệp báo thôi việc đột xuất mấy chị em công nhân làm việc lâu năm. Bây giờ, ai cũng trong tâm trạng lo lắng không biết khi nào xí nghiệp thông báo giải thể. Giờ mất việc chắc tôi chỉ có nước về quê làm nông chứ không mong kiếm được công việc khác dù tôi cũng là lao động có kinh nghiệm”.
Năm 2020 cũng là năm chứng kiến tỷ lệ người lao động thất nghiệp nhiều nhất: Từ lao động có tay nghề, chuyên môn cao đến những người thợ phổ thông, tất cả đều sống trong tình trạng lo lắng làm hôm nay nhưng không biết ngày mai như thế nào.
Cơ hội mới
Chị Dung, 25 tuổi – chia sẻ trong ngày lễ mùng 3 Tết – ngày Thánh hóa công ăn việc làm: “Trước đây, tôi làm ở một tập đoàn lớn nhất nhì của Việt Nam, công việc ổn định, lương thưởng hấp dẫn khiến tôi "nhụt chí" thay đổi và thử sức trải nghiệm trong những cái mới mẻ. Nhưng đến khi chi nhánh của tôi bị đóng cửa, tôi mới cảm thấy bản thân có động lực “đứng lên” lần nữa để thử sức ở những lĩnh vực mới. Từ đó, tôi nhận ra mình còn rất nhiều thứ phải học và may mắn là tôi vẫn còn trẻ nên vẫn còn cơ hội để cố gắng và thăng tiến bản thân”.
Mùa dịch thật sự là cơn ác mộng với các bạn sinh viên mới ra trường vì lao động có chuyên môn, kinh nghiệm lão làng còn dễ dàng thất nghiệp chỉ sau một đêm huống gì sinh viên mới "chân ướt chân ráo" vào nghề; và cho dẫu có tìm được việc thì cũng bị ép lương, ép tăng ca nhiều hơn. Nhiều bạn đã chán nản, thất vọng về bản thân và cảm thấy mất tự tin. Tuy vậy, cũng có rất nhiều người đã nhìn dịch bệnh như một cơ hội để thử thách bản thân mình ở những lĩnh vực mới.
Sáng tạo trong mùa dịch
Giống như chị Dung, nhiều bạn trẻ cũng đã tranh thủ nắm bắt cơ hội này để “khởi nghiệp” nho nhỏ, nhất là trong lĩnh vực y tế. Bạn Thư, vốn là một sinh viên ngành Hoá của trường Đại học Khoa học Tự nhiên TP.HCM kể: “Đợt dịch này, em tranh thủ cùng với mấy người bạn thân điều chế nước rửa tay theo công thức chuẩn để bán giá rẻ. Tụi em cảm thấy vui khi vừa có thể kiếm tiền trong mùa dịch lại vừa giúp đỡ mọi người có nước rửa tay kháng khuẩn chất lượng chuẩn để sử dụng, phòng tránh dịch bệnh”.
Thư cũng như các bạn của mình đã dành dụm được một khoảng tiền kha khá để chi trả học phí và tiền phòng trọ cho học kỳ sau của mình.
Thay lời kết
Năm 2020 thực sự là năm ảm đạm không chỉ đối với người dân Việt Nam mà của toàn thể nhân loại. Với sự bùng nổ và tốc độ lây lan chóng mặt của đại dịch Covid, nền kinh tế thế giới rơi vào tình trạng khủng hoảng với nhiều công ty, doanh nghiệp có tiếng liên tục tuyên bố phá sản, gục ngã trước con siêu vi nhỏ bé. Trong bối cảnh đó, câu chuyện công ăn việc làm mùa Covid thật sự là một đề tài “nóng hổi” trong những buổi cà phê, trà chiều của người dân đất Sài thành. Người lạc quan nhìn thấy cơ hội trong khó khăn, kẻ bi quan nhìn thấy khó khăn trong cơ hội. Dịch bệnh Covid thật sự tác động không nhỏ đến công việc làm ăn của nhân loại toàn cầu nói chung và người Việt nói riêng, nhưng tác động tiêu cực hay tích cực thì còn dựa vào góc nhìn và lựa chọn của mỗi người. Có thể xem đại dịch là một cơ hội để tất cả mọi người nhìn nhận lại bản thân và thay đổi để "lột xác", trở thành những "phiên bản hoàn hảo hơn" của chính bản thân mình.
*Tên nhân vật đã được thay đổi vì vấn đề tế nhị
Tử Tâm