Thánh
Anrê NGUYỄN KIM THÔNG
(Năm Thuông)
Trùm cả (1790 - 1855)
Ngày tử đạo: 15 tháng 7
Các con cứ để Thánh Ý
Chúa được thực hiện.
Thánh Anrê Nguyễn Kim Thông sinh năm 1790, tại họ Gò
Thị, xã Xuân Phương, huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định, Giáo phận Qui Nhơn ngày
nay. Ngài là người con thứ tư trong gia đình, nhưng theo tục lệ địa phương thì
gọi là thứ năm, và được gọi cách kính trọng là Ông Năm Thuông. Ông có hai người
con sống đời tận hiến là linh mục Nguyễn Kim Thủ [2] và nữ
tu Anna Nguyễn Thị Nhường, dòng Mến Thánh Giá Gò Thị.
Ông Thông được hàng xóm Công giáo cũng như không Công
giáo tín nhiệm bầu làm lý trưởng và trùm cả để
chăm lo cho công việc làng xóm và họ đạo. Ông
siêng năng lần chuỗi
Mân Côi và xây cả một nhà nguyện dâng kính Trái Tim Vẹ Sạch Đức Mẹ. Đức
cha Thể và nhiều linh mục khác dũng được mời tạm
trú tại nhà ông.
Một người cháu của ông trùm Thông tên Út có tính ngang
tàng, phóng đãng nên thường bị ông quở trách. Vì thù ghét ông, người này đã viết
thư tố cáo lên quan tỉnh là nhà ông trùm Thông chứa chấp đạo trưởng. Quan quân
kéo đến lục soát, vây bắt ông trùm Thông và bốn giáo sĩ khác rồi giam vào ngục
thất Bình Định.
Vì tình thân với ông lý trưởng Thông, quan tỉnh Bình Định
không hành hạ, đánh đập, đôi lúc còn khoan hồng cho ông về thăm gia đình. Về thăm vợ con, ông khuyên nhủ con cháu sống
trung thành với Chúa: “Cha đã già yếu,
chẳng còn ham sống lâu nữa. Cha sẵn sàng chịu tù đày và chịu chết vì Danh Đức
Kitô, nhất định cha không vận động xin tha”.
Tại công đường, quan tỉnh khuyên ông trùm giẫm chân
lên thập tự cách kín đáo rồi đi xưng tội là xong, nhưng ông Trùm nghiêm nghị
đáp: “Không, thập giá tôi thờ kính mà giẫm lên sao được”.
Sau ba tháng lao tù, ông trùm Thông lãnh án phát lưu
vào Vĩnh Long. Các con dự định bỏ tiền ra xin giảm án nhưng ông cản: “Các
con cứ để Thánh Ý Chúa được thực hiện”.
Vì tuổi già sức yếu, đường lưu đày xa xăm, lại thêm
gánh nặng gông xiềng nên hành trình lưu đày của ông gặp nhiều khó khăn. Khi đến Bình Thuận, ông gặp cha
Nguyễn Kim Thủ, con trai ông, và xin lãnh nhận Bí tích Giải tội.
Ngày 15/07/1855, khi ông đến đất Mỹ Tho thì ông qua đời.
Ông trùm Nguyễn Kim Thông được an táng tại Cái Nhum. Năm 1857, cha Nguyễn Kim
Thủ xin cải táng ông về nhà thờ Gò Thị. Hiện nay, hài cốt của thánh nhân được đặt
tại Tòa Giám mục Qui Nhơn.
Ông trùm họ Anrê Nguyễn Kim Thông được nâng lên hàng chân phước ngày 02/05/1909 và được tôn
phong hiển thánh ngày 19/06/1988.
VP HĐGMVN
[2] Theo tại liệu “Các vị tử Đạo của
Giáo phận Qui Nhơn” thì con trai ông trùm Thông tên là Nguyễn Kim Thủ, không phải
Nguyễn Kim Thư.