Thánh
Phêrô
Đoàn Công Quý
Linh
mục (1826 - 1859)
Ngày
tử đạo: 31 tháng 7
Dầu
trăng trói gông cùm tù rạc
Chén
ngục hình xiềng tỏa chi nề
Miễn
vui lòng cam chịu một bề
Cho
trọn đạo trung thần hiếu tử.
Thánh Phêrô Đoàn Công Quý chào đời
năm 1826 tại họ Búng, tổng Bình Thạnh, Thủ Dầu Một, nay là Bình Dương. Ngài là
con út của ông Antôn Miêng và bà Anê Thường. Năm 21 tuổi, cậu được cha Tám giới
thiệu với thừa sai Gioan Mịch để học Latinh rồi vào chủng viện thánh Giuse Sài
Gòn trước khi học thần học tại Penang.
Năm 1855, thầy Quý hồi hương. Tháng
09/1858, sau ba năm chăm sóc tín hữu tại các họ đạo, cha Quý được lãnh chức
linh mục tại Thủ Dầu Một. Cha được bổ nhiệm phục vụ tại các xứ Lái Thiêu, Gia Định
và Kiến Hòa, rồi phó xứ Cái Mơn, Vĩnh Long. Với nhiệt tình tuổi trẻ, cha Quý vượt
qua mọi gian khổ, đe dọa, hiểm nguy. Nếu bề trên không cản, cha đã nộp mạng để
cứu các dì Mến Thánh Giá.
Sau cùng cha Quý được cử về giáo họ
Đầu Nước, Cù Lao Giêng, An Giang. Khi quân tổng đốc An Giang bao vây nhà ông Lê
Văn Phụng, cha Quý đã ẩn náu an toàn nhưng ra trình diện để cứu gia chủ. Cha
nói “Tôi là đạo trưởng. Ai muốn theo đạo, tôi sẵn
sàng chỉ dạy”.
Thế là cha Quý, ông Phụng và 32 tín
hữu bị xiềng xích giải về Châu Đốc. Quan tổng đốc khuyên cha bỏ đạo: “Thầy là người thanh liêm, nhân từ, đức hạnh, tại sao lại mê theo tà đạo”. Cha Quý trả lời: “Dạ, thưa quan tôi là người
giảng dạy đạo này, sao lại có thể bỏ đạo cho được? Vả nữa, đây là chính đạo, vì
chỉ dạy điều tốt lành, chứ không phải là tà đạo như quan hiểu lầm đâu”.
Bảy tháng trong ngục, cha Quý an ủi
các bạn tù, cử hành bí tích, và cùng họ đọc kinh Mân Côi. Tại đây, cha viết một
bài thơ dài gửi mẫu thân, trong đó có những câu:
“... Dầu trăng trói gông cùm tù rạc
Chén ngục hình xiềng
tỏa chi nề
Miễn vui lòng cam
chịu một bề
Cho trọn đạo trung
thần hiếu tử”.
Ngày 30/07/1859, bản án trảm quyết từ kinh đô về đến Châu Đốc. Hôm sau cha
Đoàn Công Quý và ông Phụng hớn hở đi ra pháp trường ở xóm Chà Và. Sau ba tiếng
trống vang, quân lính thi hành lệnh xử tử và cha Quý đi về quê hương vĩnh cửu ở
tuổi 33.
Thi hài vị tử đạo được an táng tại nhà thờ Năng Gù, năm 1959 được cải táng
về Cù Lao Giêng.
Linh mục Phêrô Đoàn Công Quý được suy tôn chân phước ngày 02/05/1909 và được tôn phong hiển thánh ngày 19/06/1988.