WGPHH - Tối thứ tư, ngày 25.05.2022 vừa qua, tại Đền Thánh Vân, nhà thờ giáo xứ Nỗ Lực, Hội đồng giáo xứ (HĐGX) và đông đảo cộng đoàn giáo dân đã hân hoan mừng lễ Thánh tử đạo Gioan Bạch Văn Vân – quan thầy HĐGX, do cha quản xứ Ignatiô chủ tế.
Đúng 19g00, toàn thể cộng đoàn nến thắp sáng trên tay đã long trọng, cung kính rước kiệu ảnh và hài cốt Thánh nhân quanh khuôn viên thánh đường trong tiếng nhạc rộn rã của dàn kèn đồng hòa với tiếng ca, tiếng hát của ca đoàn và cộng đoàn ca ngợi nhân đức anh hùng của Thánh Gioan Vân, người đã hiến trọn máu đào để bảo vệ Đức tin cách đây tròn 265 năm (1857-2022).
Theo các nguồn lịch sử Giáo hội và Gia phả dòng tộc, Thánh Gioan Bạch Văn Vân (có tài liệu ghi là Gioan Đoàn Văn Vân) sinh năm 1780 tại làng Kẻ Bói, phủ Lý Nhân, tỉnh Hà Nam, nay là Giáo họ Trương Cói, giáo xứ Hà Ngoại, Giáo phận Hà Nội. Tổ tiên ngài vốn là người Hoa, di cư lánh nạn sang Việt Nam dưới thời nhà Trần và theo Phật giáo. Vào thủa ấu thơ, cậu bé Vân được một cha xứ tên là Thi giúp đỡ và đưa vào nhà xứ nuôi dưỡng, rửa tội rồi cho vào học Tiểu chủng viện. Năm 25 tuổi, ngài lên bậc Thầy giảng rồi được bổ nhiệm làm quản lý nhà xứ Bầu Nọ, tỉnh Sơn Tây (xứ Nỗ Lực, Giáo phận Hưng Hóa ngày nay). Với đức tính khiêm cung, tận tụy, một lòng vì Chúa và giáo hữu nên ngài được bà con giáo dân quý mến, tin cậy, bảo vệ khỏi nhiều phen khốn khó trong thời kỳ cấm cách. Vì thế, cho đến bây giờ, người trong giáo xứ vẫn còn truyền tụng câu ví “Đạo đức như Thầy cai Vân”. Thầy Gioan Vân bị kẻ xấu tố cáo là đạo trưởng, bắt nộp cho quan phủ địa phương, bị giam cầm, tra khảo, đánh đòn dã man nhưng ngài vẫn một lòng trung thành với Chúa và Giáo hội nên bị chính quyền dưới thời vua Minh Mệnh thời đó kết án tử hình với bản án là “Gia tô đạo trưởng” mặc dù ngài chỉ luôn nhận mình là “Thầy giảng” mà thôi. Ngài bị trảm quyết ngày 25 tháng 5 năm 1857 tại pháp trường Sơn Tây còn gọi là “Chốt Sơn Tây”, thọ 77 tuổi. Thi hài của ngài được đưa về mai táng tại nhà thờ họ đạo Bách Lộc(Sơn Tây). Ngày 02.05.1909, Đức Giáo hoàng Pio X đã phong ngài lên hàng Chân Phúc và ngày 19.06.1988, Đức Gioan Phaolo II đã phong ngài lên bậc Hiển thánh trong số 117 Thánh tử đạo Việt Nam. Hiện nhà thờ giáo xứ Nỗ Lực, nơi mà ngài đã có một thời gian phục vụ được vinh dự cất giữ một phần hài cốt của Thánh nhân để tôn kính, tri ân. Nhà xứ cũng đã dành một vị trí trang trọng, đẹp đẽ để xây cất Đền thờ Thánh Vân cùng các thánh tử đạo khác trong Giáo phận. Năm 1994, Hội đồng giáo xứ Nỗ Lực đã nhận ngài làm quan thầy và mừng lễ vào ngày 25/05 hàng năm.
Chia sẻ trong bài giảng lễ, cha xứ Ignatiô đã nhấn mạnh vai trò, nhiệm vụ của người đi rao giảng Tin Mừng Nước Chúa. Thánh Gioan Vân chưa phải là linh mục (đạo trưởng) nhưng đã xứng đáng trở thành một Thánh nhân trong hàng ngũ các Thánh của Giáo hội hoàn vũ, vì ngài đã hiến trọn cả đời mình cho Chúa. Thánh nhân đã vâng theo lời Chúa dạy rằng: “Ai muốn theo Thầy thì phải từ bỏ chính mình” vậy! Vì thế mà Thánh Vân đã tự nguyện rời bỏ quê hương, gia đình, người thân để dấn bước theo con đường đã chọn; chấp nhận làm một thầy giảng, thầy cai, người bảo vệ và phục vụ tại một nơi xa xôi, hẻo lánh thuộc vùng trung du Bắc bộ thời bấy giờ. Những giọt máu đào của các Thánh đã trở nên muôn hạt giống Tin Mừng tốt tươi, mạnh mẽ, lan tỏa đến khắp hang cùng, ngõ hẻm trên trái đất này để minh chứng cho sự bất diệt của Đức Tin Công giáo. Mảnh đất giáo xứ Nỗ Lực - Làng Bầu Nọ thủa ấy đã được Thánh nhân dừng bước, phục vụ và ngày nay lại được ngài phù trợ cho HĐGX thật là một diễm phúc lớn lao. Vì thế, để tri ân Thánh nhân, mọi người trong toàn giáo xứ, đặc biệt là HĐGX phải tích cực hơn nữa trong việc giữ gìn đoàn kết trong tình yêu thương bác ái, làm tròn bổn phận của mình với Chúa và với cộng đoàn như Lời Chúa đã răn dạy: “Anh em hãy yêu thương nhau như Thầy đã yêu thương anh em”. Thực hiện Lời Chúa chính là chúng ta đã đền đáp và tri ân công đức của các Thánh vậy. Mặt khác, việc “tử vì đạo” trong thời buổi ngày nay không phải là việc đổ máu mình ra để làm chứng cho Đức Tin như các Thánh thủa xưa mà là sự thể hiện bằng nhiều hình thức khác như từ bỏ tội lỗi, ham mê tiền bạc, danh vị bất chính, thói hư tật xấu…; phải biết làm chứng cho Chúa bằng việc tích cực rao giảng Tin Mừng đến những người chưa biết hoặc chưa hiểu về Chúa, dám hy sinh thời gian, công sức, tiền của để góp công vào việc mở mang Nước Chúa và chính cuộc sống thánh thiện của mỗi người chúng ta sẽ là một chứng nhân cụ thể, sinh động cho tình yêu của Thiên Chúa đối với loài người. Bài học sâu sắc mà Thánh Vân đã làm gương cho mỗi người chúng ta chính là đức tính “khiêm tốn, hiền lành, hòa nhã, giàu lòng thương người nghèo khổ và dám đổ máu mình ra để làm chứng nhân cho Chúa” (Trích sách “Hạnh các Thánh tử đạo Việt Nam” - NXB Tôn giáo - 2018).
Thánh lễ mừng kính Thánh Gioan Vân quan thầy HĐGX đã diễn ra trong bầu khí trang nghiêm và sốt sắng. Kết thúc Thánh lễ, cộng đoàn đã cùng nhau dâng hương và cầu nguyện tại Đền Thánh.
Những hình ảnh:
